zweryfikowany
Witaminy ADEK – Suplementacja – Opinie i Ranking
Autor: Jacek Przybylski zweryfikowany
Weryfikacja Karolina Jarząbek
Fakty w naszym serwisie są starannie sprawdzane przez każdego z naszych autorów. Informacje odnośnie faktów dokładnie badamy poprzez tematyczne badania naukowe odsiewając prawdopodobne komercyjne zabiegi.
Dbasz o dietę? Starasz się odżywiać według zasad zdrowego odżywiania? Z pozoru wydaje się więc, że nie potrzebujesz dodatkowej suplementacji, bo wszystkie witaminy i minerały dostarczane są do organizmu wraz z dietą. Niestety często okazuje się, że w naszym organizmie pojawiają się niedobory witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Są to popularne witaminy A, D, E, oraz K. Dlaczego ich odpowiedni poziom jest tak ważny? Co zrobić, by pozbyć się niedoborów? Jak komponować posiłki, by jak najlepiej przyswajać te witaminy z diety? O tym wszystkim dowiesz się z dzisiejszego artykułu.
Witaminy ADEK nie rozpuszczają się w wodzie, ale są niezwykle ważne
Grupa witamin zwana ADEK jest rozpuszczalna wyłącznie w tłuszczach. Ich odpowiednia przyswajalność jest więc bezpośrednio powiązana właśnie z nimi. Samo ich dostarczanie na niewiele się zda, jeśli nie będą one przyjmowane w odpowiedniej kompozycji. Słaba przyswajalność witamin nierozpuszczalnych w wodzie sprawia, że często jedyną formą uzupełnienia deficytów jest suplementacja.
Witaminy ze względu na swoją budowę chemiczną można podzielić na takie, które rozpuszczają się w wodzie oraz tłuszczach. Te rozpuszczalne w wodzie charakteryzują się szybkim wchłanianiem i łatwiejszym transportem w krwiobiegu.
Warto pamiętać, że Witaminy A, D, E i K z racji tego, że nie rozpuszczają się w wodzie, nie mogą być wydalane wraz z moczem. Ich nadmiar jest odkładany w organizmie i może przyczynić się do powstania hiperwitaminozy, która jest groźna dla naszego organizmu i powoduje liczne skutki uboczne. Należy wiec zachować szczególną ostrożność w sytuacji, gdy decydujemy się na dodatkową suplementację. Tutaj zarówno nadmiar danej witaminy jak i jej niedobór działa na naszą szkodę.
Witaminy A, D, E i K szczególnie dobrze rozpuszczają się w zdrowych tłuszczach. Na szczególną uwagę zasługują wielonasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Znajdziemy je w rybach, oleju rzepakowym i siemieniu lnianym. Odpowiednia kompozycja posiłków przyczyni się do lepszego wchłaniania witamin i składników odżywczych z naszego przewodu pokarmowego.
Jaką rolę w organizmie spełnia witamina A?
Witaminę A zaczęto wytwarzać przemysłowo w 1947 roku. Odkryta została natomiast kilkanaście lat wcześniej. Pełni w ludzkim organizmie niezwykle istotną rolę w procesie produkcji czerwonych krwinek. Zapewnia zdrowy wygląd skóry i wspomaga proces gojenia rany. Jest niezbędnym składnikiem odżywczym, który należy do grupy związków karotenoidowych.
Witamina A ma istotny wpływ na nasz wzrok oraz odporność, bierze udział w procesie syntezy hormonów steroidowych. Korzystnie działa na włosy, paznokcie oraz skórę. Jedną z ważniejszych ról, którą pełni jest pobudzanie szpiku kostnego do produkcji krwinek czerwonych.
Zarówno niedobory jak i nadmiar witaminy A w organizmie może powodować poważne skutki uboczne. W przypadku większych braków pojawia się ślepota zmierzchowa, często dochodzi też do gorszego działania układu odpornościowego. W przypadku hiperwitaminozy możemy mieć do czynienia z sennością, bólami głowy czy zaburzeniami świadomości. Dostarczenie zbyt dużej ilości witaminy A powoduje zwapnienie tkanek miękkich. Może zdarzać się też uszkodzenie wątroby.
Stosując witaminę A w postaci tabletek, należy więc zachować szczególną ostrożność, a w razie potrzeby wykonać badanie oznaczające ilość tej witaminy w surowicy.
Witamina D – dlaczego jest tak ważna?
Szacuje się, że blisko 80% osób w naszym kraju ma niedobór witaminy D. Jej głównym zadaniem jest mineralizacja kości, ma ogromny wpływ na regulację gospodarki wapniowo-fosforowej, reguluję poziom cholesterolu i zapobiega nowotworom. Jest często zwana witaminą słońca, ponieważ produkowana jest przez nasz organizm w momencie, gdy występuje ekspozycja odsłoniętego ciała na promienie słoneczne. Niedobory witaminy D są szczególnie zauważalne w miesiącach zimowych, aby zapewnić odpowiednią ilość tej witaminy, należy stosować ją w postaci suplementów w okresie od września do marca.
Niedobór witaminy D w organizmie ma wpływ na naszą odporność i samopoczucie, może prowadzić do chronicznego zmęczenia i zwiększać prawdopodobieństwo zachorowania na wiele chorób. Jednym z głównych objawów niedoborów witaminy D są częste infekcje oraz wzmożone wypadanie włosów. Innym objawem deficytów tej witaminy jest bóle mięśni, pleców i kości. Ze względu, iż wpływa ona na układ endokrynologiczny i nerwowy, niedobory mogą prowadzić do nasilenia objawów depresji. Dostarczyć można ją, stosując zasady zrównoważonej diety. Witaminę D znaleźć można w tłustych rybach takich jak tuńczyk, czy węgorze, ale też żółtkach jajek. Niestety zaspokojenie zapotrzebowania wyłącznie z produktów żywieniowych jest niewystarczająca.
Odpowiednia ekspozycja na słońce w zupełności wystarcza do wyprodukowania potrzebnej ilości witaminy D. Niestety w miesiącach zimowych konieczna jest suplementacja. Ilość witaminy D, którą należy przyjmować, zależna jest od wieku. Zdrowe osoby dorosłe nie powinny przekraczać 2000 jednostek na dobę.
O ile przedawkowanie witaminy D pochodzących ze słońca i diety jest niemal niemożliwa, to nadmierne stosowanie suplementów może prowadzić do hiperwitaminozy. Zbyt duża ilość skutkuje zwiększeniem stężenia wapnia we krwi. Może to prowadzić do senności, osłabienia i bólów głowy. Hiperwitaminozę potwierdzić można badaniami laboratoryjnymi.
Witamina E – źródło życia i młodości
Witamina E jest jedną z tych witamin, których organizm nie jest w stanie samodzielnie wyprodukować. Jest ona najsilniejszym przeciwutleniaczem i pełni ważną rolę w organizmie człowieka. Witamina E występuje pod kilkoma postaciami, odkryta została na początku XX wieku. Pierwszy raz wyizolowana została z kiełków pszenicy. Przez wielu określana jest jako witamina życia i młodości.
Charakteryzuje się wysoką aktywnością biologiczną. Wspiera układ odpornościowy i ma ogromny wpływ na procesy metaboliczne zachodzące w ludzkim organizmie. Witamina E chroni przed stresem oksydacyjnym, który niszczy komórki. Podobnie jak witamina A przyspiesza proces gojenia ran i ma korzystny wpływ na wygląd skóry, którą chroni przed niekorzystnym działaniem promieni UV. Witamina E zwana jest też witaminą płodności, ponieważ bierze udział w procesie rozwoju komórek jajowych i nasienia.
Witaminę tę można znaleźć w maśle, oleju słonecznikowym, oliwie, drobiu czy oleju rzepakowym. Odpowiednia kompozycja składników pokarmowych w diecie zapobiega powstaniom niedoborów. Jeśli już się pojawią, to mogą być groźne. Braki skutkują pojawieniem się chorób metabolicznych i przyspieszonym starzeniem się komórek. Nadmiar tej witaminy powoduje anemię i problemy ze wzrokiem. Może też przyczyniać się do osłabienia organizmu. Warto w tym miejscy zaznaczyć, że przedawkowanie witaminy E, pomimo że jest bardzo trudne, to możliwe w przypadku nieumiejętnej suplementacji.
Badaniem pozwalającym sprawdzić poziom witaminy E jest oznaczenie jej stężenia w surowicy.
Witamina K na mocniejsze kości
Witaminę K odkryto w roku 1935 roku, jest ostatnią z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Głównym jej źródłem jest synteza przez bakterie jelitowe. Znaleźć można ją w warzywach takich jak sałata, ogórek czy seler. Bierze udział w syntezie protrombiny i czynników krzepnięcia krwi. Wpływa na utrzymanie właściwej gospodarki wapniowej. Chroni naczynia krwionośne przed utratą elastyczności, która często pojawia się w wyniku ich zwapnienia.
Witamina ta stymuluje namnażanie się komórek krwiotwórczych. Coraz większa ilość badań naukowych dowidzi, że można ją wykorzystywać w profilaktyce osteoporozy. Jej skuteczność nie jest jednak do końca potwierdzona i ciągle trwają badania mające na celu udowodnić tę tezę.
Na niedobór szczególnie narażone są osoby z chorobami wątroby i jelit. Pojawia się on też u osób chorych na celiakię i w przedłużających się biegunkach. Groźny jest jednak nie tylko niedobór, ale też nadmiar witaminy K. Zbyt duża ilość w organizmie prowadzi do nadmiernej potliwości, niedokrwistości czy nadmiernemu rozpadowi czerwonych krwinek.
Zapotrzebowanie na witaminę K dla dorosłej osoby wynosi 60–80 μg dziennie. Możemy ją dostarczyć do organizmu wraz z dietą lub używając odpowiednich suplementów.
Komentarze |0|