Autor  Jacek Przybylski

zweryfikowany

Ekstrakt z owoców pieprzu czarnego

Autor: Jacek Przybylski zweryfikowany
Weryfikacja Karolina Jarząbek

Fakty w naszym serwisie są starannie sprawdzane przez każdego z naszych autorów. Informacje odnośnie faktów dokładnie badamy poprzez tematyczne badania naukowe odsiewając prawdopodobne komercyjne zabiegi.

Ekstrakt z owoców pieprzu czarnego

Czarny pieprz jest owocem rośliny czarnego pieprzu należącej do rodziny Piperaceae. Substancja czynna, którą jest piperyna, powoduje jego pikantność. Od czasów starożytnych czarny pieprzy stanowi jedną spośród najczęściej sprzedawanych na świecie przypraw.

Przeprowadzane badania pokazały, iż czarny pieprz polepsza biodostępność i wchłanianie doustne wybranych ziół, tym bardziej kurkuminy, czyli aktywnego składnika, który występuje w kurkumie. Pierwotnie, przyprawa ta była stosowana celem zwiększania wydzielania śliny i stymulacji procesów trawiennych, jak i wspomagania krążenia krwi.

Czarny pieprz powstaje poprzez zmielenie ziaren pieprzu, które stanowią suszone jagody z winorośli o nazwie Piper nigrum. Ma lekko ostry smak sprawdzający się w przypadku wielu potraw.

Niemniej jednak czarny pieprz to coś więcej, niż tylko zwykła przyprawa. Poza kuchnią, stosowano go również w medycynie starożytnej jako środek zawierający wiele korzystnych związków chemicznych.

Piperyna

Piperyna jest substancją chemiczną, za której sprawą pieprz jest ostry. Wykazuje właściwości zapobiegające stresowi oksydacyjnemu i stanom zapalnym, jest obiecująca w przypadku leczenia takich chorób, jak: choroba Parkinsona, bielactwo, epilepsja czy cukrzyca. Może także polepszyć metabolizm, a tym samym przyczynić się do utraty masy ciała. Zmniejsza też ból i poziom złego cholesterolu.

Popularne: Piperinox – Moc Piperyny w tabletkach

Piperyna wykazuje wiele korzyści dla naszego zdrowia. Może normalizować ciśnienie krwi, poziom cholesterolu, poprawiać nastrój czy funkcje poznawcze. Chroni również przed stanami zapalnymi.

Stanowi też przeciwutleniacz i może zwiększać biodostępność wielu innych suplementów i leków. Oznacza to, iż nasz organizm może z nich korzystać dużo efektywniej.

Zalety piperyny

Piperyna ma wiele zalet:

• Zmniejsza stany zapalne – piperyna może zmniejszać poziom cytokin, które odpowiedzialne są za rozwój zapalenia, jak i zwiększać ilość cytokin, które odpowiadają za ograniczenie stanu zapalnego,
• Polepsza biodostępność wybranych suplementów i leków – dzięki hamowaniu enzymów rozkładających leki i zwiększaniu wchłaniania leków, piperyna może polepszać zdolności organizmu celem wykorzystania innych istotnych dla organizmu związków,
• Jest przeciwutleniaczem – minimalizuje działanie wolnych rodników,
• Zwiększa poziom serotoniny i dopaminy w mózgu, co poprawia nastrój i może zwalczać schorzenia neurodegeneracyjne,
• Hamuje prostaglandyny, co może być pomocne w wypadku biegunki,
• Polepsza metabolizm mięśniowy, co przyczynia się do zwiększonego zużywania energii, a co za tym idzie do utraty wagi.

Polepszenie biodostępności leków i suplementów diety 

Piperyna została zidentyfikowana jako związek poprawiający biodostępność leków i suplementów diety w 1979 roku. Inaczej mówiąc, piperyna zwiększa zdolności organizmu do wchłaniania leków i substancji odżywczych.

Oznaczać to będzie, iż celem osiągnięcia takiego samego efektu można stosować mniejsze dawki leków, co jest bardzo korzystne w przypadku substancji wywołujących przykre skutki uboczne.

Piperyna:

• Hamuje rozkład leków dzięki blokowaniu enzymów odpowiedzialnych za metabolizm substancji leczniczych w wątrobie,
• Polepsza wchłanianie składników odżywczych i leków w jelitach.

Według przeprowadzonych badań, piperyna zwiększa biodostępność kurkumy o 154%. Piperyna zwiększyła także stężenie karbamazepiny (leku przeciwdrgawkowego), z dużym prawdopodobieństwem, dzięki blokowaniu enzymów rozkładających wymieniony lek. Podobnie piperyna zwiększała biodostępność leku odpowiedzialnego za zwiotczanie mięśni.

Badania pokazały również, iż ekstrakt ziołowy będący połączeniem kurkuminy i piperyny zwiększył biodostępność midazolamu o działaniu uspokajającym, przeciwbólowego Tylenolu i przeciwzapalnego flurbiprofenu.

Przeprowadzone badania pokazały zatem, iż piperyna może zwiększać biodostępność wielu różnych substancji. Należy jednakże pamiętać o konieczności skonsultowania się z lekarzem w przypadku, kiedy podejrzewamy, iż piperyna może być dla nas pomocna. Niestety zdarza się, iż będzie to wymagało dostosowania dawki suplementu, albo leku.

Bogactwo przeciwutleniaczy

Wolne rodniki są niestabilnymi cząsteczkami, które odpowiadają za uszkodzenia komórek naszego organizmu. Niektóre spośród nich powstają w sposób naturalny – na przykład w czasie trawienia pokarmów, albo podczas wykonywania ćwiczeń fizycznych.

Niemniej jednak zbyt duże ilości wolnych rodników mogą powstawać na wskutek narażania się na promieniowanie słoneczne, dym papierosowy i zanieczyszczenia środowiska.

Nadmierne uszkodzenie komórek może doprowadzić do problemów zdrowotnych. Na przykład występować będą zapalenia skóry, schorzenia serca, a nawet choroby nowotworowe.

Jak wspomniano już powyżej, czarny pieprz jest bogaty w związek chemiczny nazywany piperyną, który wykazuje silne właściwości przeciwutleniające.

Przeprowadzone badania pokazały, iż dieta bogata w substancje będące przeciwutleniaczami zapobiega, albo opóźnia szkodliwe oddziaływanie wolnych rodników. Zmielony czarny pieprz, jak i suplementy zawierające piperynę blokują działanie wolnych rodników. Szczury, które były karmione pokarmem wysokotłuszczowym z dodatkiem czarnego pieprzu, miały w organizmie dużo mniejszą ilość markerów uszkodzenia komórek organizmu po 10 tygodniach, niż szczury karmione wyłącznie wysokotłuszczowym pokarmem.

Działanie przeciwzapalne

W badaniach klinicznych, w których uczestniczyło ponad 100 osób cierpiących z powodu zespołu metabolicznego albo cukrzycy typu 2, wykazano, iż połączenie piperyny i kurkuminy ma działanie przeciwzapalne. Niemniej jednak mieszanka zawierała 100 razy większą ilość kurkuminy, aniżeli piperyny.

Badania na szczurach cierpiących na Alzheimera wykazały, iż piperyna poprawia procesy pamięciowe. U szczurów, którym podawano piperynę zaobserwowano, że pokonują dużo bardziej wydajnie labirynty, aniżeli te, którym jej nie podawano.

W innych badaniach ekstrakt z piperyny wydawał się minimalizować u gryzoni syntezę płytek amyloidowych, które stanowią gęste skupiska odpowiedzialne za niszczenie fragmentów aminokwasów w mózgu mających związek z występowaniem choroby Alzheimera.

Niemniej jednak konieczne będzie przeprowadzenie badań na ludziach, aby potwierdzić korzystne działanie piperyny.

Może poprawiać poziom cukru we krwi

Przeprowadzone badania sugerują, iż piperyna może poprawiać metabolizowanie cukru przez nasz organizm.

W jednym spośród przeprowadzonych badań szczury, które były karmione wyciągiem z czarnego pieprzu miały zdecydowanie mniejszy wzrost ilości cukru we krwi po podaniu glukozy, niż szczury z tak zwanej grupy kontrolnej, którym go nie podawano.

Poza tym u 86 osób mających znaczną nadwagę, które przyjmowały suplement z dodatkiem piperyny i innych związków przez okres 8 tygodni, zaobserwowano znaczną poprawę wrażliwości na działanie insuliny (miarą tego, jak dobrze działa insulina jest to, jak szybko usuwa glukozę z naszego krwiobiegu).

Niemniej jednak, nie jest to do końca jasne, czy takie same efekty można by było zaobserwować w wypadku podawania wyłącznie czarnego pieprzu, gdyż we wspomnianym badaniu użyto kombinacji wielu różnych aktywnych związków roślinnych.

Może obniżać poziom złego cholesterolu

Wysoki poziom cholesterolu we krwi doprowadza w konsekwencji do wystąpienia takich chorób cywilizacyjnych, jak na przykład miażdżyca, która stanowi częstą przyczynę zgonów na całym świecie.

Podczas przeprowadzonych badań, wyciąg otrzymywany z czarnego pieprzu podawano zwierzętom z nadzieją, iż będzie on obniżał poziom złego cholesterolu we krwi. Eksperyment trwał 42 dni. Część spośród szczurów była wówczas karmiona pokarmem wysokotłuszczowym z dodatkiem ekstraktu z czarnego pieprzu. Takie zestawienie spowodowało, iż poziom złego cholesterolu we krwi znacznie się obniżył. Takich samych efektów nie zaobserwowano u szczurów z grupy kontrolnej.

Poza tym uważa się, iż czarny pieprz, jak i piperyna zwiększają znacząco wchłanianie wszelkich suplementów diety, które mają za zadanie obniżać poziom złego cholesterolu, takich jak chociażby czerwony ryż drożdżowy czy kurkumina zawarta w kurkumie.

Przykładowo przeprowadzone badania wykazały, iż czarny pieprz może poprawić wchłanianie składnika aktywnego zawartego w kurkumie, czyli kurkuminy – nawet o 2000 procent.

Niemniej jednak konieczne będzie przeprowadzenie kolejnych badań celem ustalenia, czy sam pieprz wykazuje znaczące działanie obniżające poziom złego cholesterolu w organizmie ludzkim.

Wykazuje właściwości przeciwnowotworowe

Badawcze postawili hipotezę, iż związek czynny zawarty w czarnym pieprzu, czyli opisywana już wyżej piperyną, może wykazywać właściwości przeciwnowotworowe.

Chociaż jak dotąd nie przeprowadzono żadnych badań na ludziach, badania w probówkach w warunkach laboratoryjnych wykazały, iż piperyna minimalizuje procesy replikacyjne komórek raka jelita grubego, prostaty i piersi.

W innym badaniu, które było również przeprowadzone z użyciem probówek zbadano aż 55 różnych związków zawartych w przyprawach. Zaobserwowano, iż piperyna z czarnego pieprzu była stosunkowo najbardziej skuteczna w zwiększaniu skuteczności zastosowania tradycyjnych leków w przypadku potrójnie ujemnego raka piersi, który jest niestety najbardziej agresywną formą raka.

Ponadto, piperyna wykazała także obiecujący wpływ w przypadku badań laboratoryjnych na odwracanie wielolekowej oporności w komórkach nowotworowych (problem, który ma znaczący wpływ na skuteczność zastosowania leczniczej chemioterapii).

Chociaż zdecydowanie wyniki te są bardzo obiecujące, konieczne będzie przeprowadzenie większej ilości szczegółowych badań w celu poznania specyfiki działania piperyny i czarnego pieprzu w walce z chorobami nowotworowymi.

Bielactwo

Bielactwo jest długotrwałym stanem, w którym wybrane obszary na naszej skórze tracą swoją pigmentację. W badaniach klinicznych, w których udział wzięły 63 osoby z bielactwem występującym w obszarze twarzy, terapia uwzględniająca połączenie ze sobą promieniowania UV-B i podawania piperyny poprawiła znacząco regenerację naskórka.

Działanie przeciwdepresyjne piperyny

Podczas badań zauważono, iż piperyna wykazuje właściwości przeciwdepresyjne u szczurów, u których wywoływano przewlekły stres. Efekty te miały związek ze zwiększoną produkcją zupełnie nowych komórek nerwowych, jak i ze wzrostem poziomu BDNF (z ang. brain-derived neurotrophic factor –  Neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego) w hipokampie (część mózgowia odpowiedzialna za pamięć przestrzenną i długotrwałą).

Podobnie, w innym badaniu wykazano, iż 14-dniowe podawanie piperyny zmniejsza objawy depresji u szczurów. Podniósł się również u nich poziom serotoniny w podwzgórzu i w hipokampie.

Depresja jest częstą chorobą występującą razem z epilepsją. U szczurów, mających objawy padaczki dieta zawierająca piperynę zmniejszyła znacząco symptomy depresji dzięki zwiększeniu ilości serotoniny.

Zdolności piperyny do polepszenia działania innego rodzaju leków są także bardzo pomocne w wypadku objawów depresji. Resweratol to związek chemiczny, który zmniejsza symptomy depresji, zaś w połączeniu z piperyną działał u szczurów jeszcze lepiej.

Pozostałe korzyści związane ze spożywaniem ekstraktu z czarnego pieprzu

Według naukowców ekstrakt z czarnego pieprzu może mieć korzystny wpływ na zdrowie na wiele innych sposobów:

• Zwiększa wchłanianie spożywanych wraz z pokarmem składników odżywczych. Ekstrakt z czarnego pieprzu może zwiększyć wchłanianie niezbędnych dla naszego organizmu składników odżywczych, takich jak selen czy wapń, jak również niektórych spośród korzystnych związków roślinnych (np. tych zawartych w kurkumie albo w zielonej herbacie),
• Może polepszyć procesy trawienne – ilość bakterii zawartych w jelitach ma bezpośredni związek z naszym nastrojem, czynnościami układu odpornościowego, jak i chorobami przewlekłymi. Wstępne badania pokazały, iż ekstrakt z czarnego pieprzu może zwiększyć ilość dobrych bakterii znajdujących się w jelitach,
• Może ulżyć nam w dolegliwościach bólowych. Chociaż nie zostały jeszcze przeprowadzone dokładne badania na ludziach, badania na szczurach pokazują, iż piperyna zawarta w czarnym pieprzu może stać się środkiem o właściwościach przeciwbólowych pochodzenia naturalnego,
• Może zmniejszać apetyt – w badaniu przeprowadzonym na zaledwie 16 osobach dorosłych dowiedziono, iż spożywanie napoju na bazie czarnego pieprzu a porównaniu ze zwykłą wodą, zmniejsza znacząco odczuwanie głodu. Niemniej jednak niestety w innych badaniach nie zaobserwowano identycznych efektów.

Przyprawa kuchenna o wielu zastosowaniach

Czarny pieprz jest przyprawą, która już od dawna stanowi podstawowy dodatek kuchenny w każdym gospodarstwie domowym.

Dzięki odważnym walorom smakowym i subtelnemu ciepłu jest właściwie wszechstronny i może dodać pikanterii każdemu daniu.

Niewielka ilość zmielonego czarnego pieprzu będzie idealnym dodatkiem do potraw z drobiu, ryb, mięsa czy do gotowanych warzyw.

Doskonale łączy się także z innymi przyprawami, w tym skórką z cytryny, czosnkiem, kardamonem albo kurkumą.

Aby uzyskać efekt chrupiącej, a przy tym ostrej skórki, spróbujmy pokryć kurczaka, ryby czy tofu grubo zmielonymi kawałkami pieprzu z dodatkiem innych przypraw.

Podsumowanie

Podsumowując powyższy artykuł, warto będzie zaznaczyć, iż czarny pieprz i zawarta w nim piperyna może wykazywać wiele właściwości prozdrowotnych, takich jak chociażby działanie przeciwzapalne czy przeciwutleniające.

Liczne badania pokazują, iż czarny pieprz może obniżać poziom złego cholesterolu, cukru we krwi, czy też poprawiać metabolizm.

Chociaż jak można zauważyć odkrycia te są bardzo obiecujące, potrzebne jest przeprowadzenie badań na ludziach celem zrozumienia dokładnych korzyści zdrowotnych wynikających ze spożywania czarnego pieprzu, jak i jego skoncentrowanego ekstraktu.

Bez względu na wszystko, ta jakże wszechstronna przyprawa jest warta dodania do codziennych potraw.

Komentarze |0|