zweryfikowany
Kwasy Omega 3 – niezastąpione wsparcie dla mózgu, układu sercowo-naczyniowego i odpornościowego
Autor: Ewelina Wójcik zweryfikowany
Weryfikacja Karolina Jarząbek
Fakty w naszym serwisie są starannie sprawdzane przez każdego z naszych autorów. Informacje odnośnie faktów dokładnie badamy poprzez tematyczne badania naukowe odsiewając prawdopodobne komercyjne zabiegi.
Kwasy Omega 3 to substancje wspomagające pracę całego organizmu. I chociaż kwasy tłuszczowe zwykle nie są dobrze kojarzone, są odpowiedzialne za szereg problemów zdrowotnych i uważane są za główną przyczynę otyłości, tak zwane nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym Omega 3, są kluczowe dla procesy budowy komórek oraz w profilaktyce wielu chorób, w tym problemów z pamięcią i koncentracją.
Rodzaje kwasów tłuszczowych
Wbrew pozorom tłuszcz, oczywiście spożywany w odpowiednich ilościach i proporcjach, jest bardzo ważnym składnikiem odżywczym, stanowiącym niezbędne źródło energii dla organizmu oraz budulec dla komórek i narządów tkankowych. Szacuje się, że codzienna dieta powinna dostarczać około 25-30% energii z tłuszczu. Głównymi składnikami tłuszczów (lipidów) są nasycone i nienasycone kwasy tłuszczowe oraz witaminy takie jak A, D, E i K.
W zależności od budowy chemicznej, czyli liczby podwójnych wiązań w łańcuchu węglowym, kwasy tłuszczowe dzielą się na nasycone i nienasycone, aw ramach tych ostatnich na jednonienasycone i wielonienasycone. Zdrowa i zbilansowana dieta absolutnie nie polega na całkowitej eliminacji lipidów, ale na zachowaniu odpowiednich proporcji – ograniczeniu spożycia kwasów nasyconych pochodzenia zwierzęcego oraz wprowadzeniu odpowiedniej ilości kwasów nienasyconych, zwłaszcza Omega 3.
Nasycone kwasy tłuszczowe
Kwasy nasycone pod względem budowy chemicznej charakteryzują się brakiem podwójnych wiązań w łańcuchu węglowym. Najpopularniejszymi kwasami spożywczymi są kwas palmitynowy, stearynowy, mirystynowy i laurynowy. W temperaturze pokojowej tłuszcze zawierające kwasy nasycone są na ogół w postaci stałej i na ogół pochodzą z produktów zwierzęcych, takich jak smalec, masło, tłuste produkty mleczne, kiełbasy i mięso. Występują również w niektórych tłuszczach roślinnych, takich jak olej palmowy i olej kokosowy.
Nadmierne spożycie takich produktów może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i otyłości. Podnoszą poziom cholesterolu i znacznie zwiększają ryzyko chorób układu krążenia, takich jak miażdżyca, zawał czy udar, a także cukrzyca i nowotwory, nie wspominając o nadwadze. Warto również wiedzieć, że wspomniany olej palmowy jest powszechnie stosowany jako dodatek do wielu produktów spożywczych: słodyczy, słonych przekąsek, dań gotowych.
Nienasycone kwasy tłuszczowe
Są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, dlatego określa się je mianem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Ponieważ organizm nie wytwarza ich samodzielnie, muszą być regularnie zaopatrywane w pożywienie, gdyż ich niedobory mogą mieć niebezpieczne skutki dla zdrowia w postaci obniżonej odporności, powstawania reakcji zapalnych oraz zaburzeń w funkcjonowaniu tkanek i narządów.
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone
Kwasy jednonienasycone to głównie kwasy Omega 9. Odgrywają ważną rolę w profilaktyce miażdżycy, ponieważ obniżają wysoki poziom cholesterolu całkowitego, zwiększając korzystną frakcję HDL. W ten sposób chronią serce, normalizują ciśnienie krwi i zapobiegają rakowi. Najważniejszą rzeczą, o której należy tutaj wspomnieć, jest kwas oleinowy, którego bogatym źródłem jest oliwa z oliwek i olej rzepakowy.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe
Jest to grupa lipidów reprezentowana głównie przez rodziny Omega 3 i Omega 6. O ile powszechnie uznano znaczenie kwasów Omega 3, o równie ważnej grupie Omega 6 rzadko się wspomina. Tymczasem są ważnym budulcem komórek, stymulują produkcję hormonów i neuroprzekaźników, wpływają na stan skóry. Szczególną rolę odgrywa kwas linolowy (LA), który występuje głównie w produktach pochodzenia roślinnego, w tym w oleju z pestek winogron, oleju słonecznikowym i oleju z krokosza barwierskiego. Inne kwasy z tej grupy to y-linolenowy (GLA) i arachidonowy (AA).
Znaczenie kwasów nienasyconych dla organizmu
Nie można przecenić znaczenia NNKT dla zdrowia i kondycji całego organizmu. Odgrywają ogromną rolę w profilaktyce i łagodzeniu wielu chorób zwanych chorobami cywilizacyjnymi – nowotwory, choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń czy nefropatia, choroby układu krążenia i inne. Kwasy nienasycone są szczególnie ważne dla pracy serca i układu sercowo-naczyniowego, ponieważ działają przeciw miażdżycy poprzez obniżanie poziomu cholesterolu i trójglicerydów, poprawiają krążenie krwi i zapobiegają powstawaniu zakrzepów.
Dodatkowo podnoszą odporność i są ważnym budulcem komórek i tkanek, odpowiadając za ich prawidłową budowę i stan. Aktywnie uczestniczą również w procesie metabolizmu. Niedobory NNKT mogą powodować nie tylko uszkodzenie odporności, ale także procesy psychiczne, zaburzenia w funkcjonowaniu poszczególnych narządów, pogorszenie stanu skóry i włosów, a nawet niekorzystne zmiany nastroju, osłabienie i bezsenność .
Jednak warunkiem korzystnego wpływu na zdrowie jest utrzymanie odpowiednich proporcji w codziennej diecie. Kwasy nasycone zawarte w diecie powinny stanowić nie więcej niż 10% energii, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak Omega 6 do 8% i Omega 3 około 0,5% alfa-linolenowy, a reszta około 250 mg.
Źródła kwasów nienasyconych
Większość NNKT znajduje się w produktach pochodzenia roślinnego, rybach i olejach pochodnych, takich jak tran i owoce morza. Małe ilości znajdują się w orzechach, nasionach i nasionach lnu. Są to oleje roślinne – lniany, sojowy, rzepakowy, słonecznikowy, sezamowy, sezamowy, z wiesiołka, ogórecznika, oliwa z oliwek, a także ryby takie jak makrela, sardynki, łosoś, dorsz, śledź, tuńczyk i owoce morza.
Aby zachować zdrowie, codzienne menu powinno być wzbogacone o produkty zawierające NNKT, tym bardziej, że są one również bogate w inne cenne składniki odżywcze. Słynna śródziemnomorska dieta to doskonały przykład tego, jak odpowiednia dawka nienasyconych kwasów tłuszczowych wpływa korzystnie na organizm. Uważana za jedną z najzdrowszych i najbardziej sprzyjających zachowaniu szczupłej sylwetki kuchnia tego regionu oparta jest na warzywach, owocach morza i oliwie z oliwek. Więc zamiast majonezu czy innych ciężkich sosów, dodajemy oliwę np. Do sałatek, a uzyskasz nie tylko oryginalny smak, ale także konkretne korzyści zdrowotne.
Kwasy tłuszczowe omega-3
Kwasy omega 3 zawarte w NNKT, które są niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi i uważane za najzdrowsze tłuszcze, pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie, dlatego powinny stanowić codzienny składnik diety. Oprócz licznych zadań, w których uczestniczą bezpośrednio lub pośrednio, kwasy Omega 3 wspomagają odchudzanie, co jest również ważne w dobie dbania o szczupłą sylwetkę.
Do rodziny Omega 3 należą następujące kwasy:
- Kwas alfa-linolenowy (ALA) – występuje głównie w roślinach, a ponieważ nie jest syntetyzowany w organizmie, musi być dostarczany z pożywieniem.
- Kwas dokozaheksaenowy (DHA) – występuje głównie w rybach i owocach morza, występuje w siatkówce oka, korze mózgowej, erytrocytach, śledzionie, nasieniu
- Kwas eikozapentaenowy (EPA) – znajduje się również w rybach i owocach morza, jest ważny dla mięśni, wątroby, śledziony i erytrocytów
DHA i EPA są produkowane w organizmie z kwasu alfa-linolenowego, ale na ogół niewystarczające do zaspokojenia potrzeb organizmu.
Kwasy Omega 3 – właściwości i działanie
Z pewnością nie będzie przesadą stwierdzenie, że bez kwasów Omega 3 nasz organizm nie mógłby w pełni funkcjonować. Dzięki nim zarówno układ krążenia, jak i układ odpornościowy, pokarmowy i nerwowy pozostają w dobrej kondycji. Krótko mówiąc, kwasy Omega 3 są niezbędne do utrzymania naturalnych mechanizmów homeostatycznych w organizmie.
Omega 3 znacząco wspiera serce i układ krążenia. Dzieje się tak, ponieważ pozytywnie wpływają na regulację poziomu i utrzymanie prawidłowych proporcji dobrego (HDL) i złego (LDH) cholesterolu, chroniąc naczynia krwionośne przed miażdżycą i innymi chorobami układu krążenia. Z tym profilaktycznym działaniem wiążą się również inne właściwości kwasów Omega 3, a mianowicie obniżenie poziomu trójglicerydów oraz zdolność do normalizacji ciśnienia krwi i równowagi węglowodanowej.
Kwasy Omega 3 chronią układ odpornościowy i hamują nadmierną niekontrolowaną odpowiedź immunologiczną oraz nasilenie stanu zapalnego. Dlatego między innymi dzięki suplementacji tych lipidów poczyniono postępy w walce z niektórymi chorobami autoimmunologicznymi.
Inną funkcją jest wspieranie dobrego widzenia i dobrej kondycji oczu. Badania potwierdziły, że niedobory tych kwasów powodują pogorszenie widzenia i ryzyko wystąpienia wad wzroku u dzieci i osób starszych, zwyrodnienia plamki żółtej, które jest najczęstszą przyczyną utraty wzroku.
Wydaje się również, że kwasy omega 3 opóźniają starzenie się komórek i blokują zmiany nowotworowe, szczególnie w przypadku raka piersi, prostaty i jelita grubego.
Wreszcie kwasy te mają korzystny wpływ na stan skóry, włosów i paznokci.
Kwasy Omega 3 – wpływ na mózg
Bardzo ważną funkcją kwasów Omega 3 jest ochrona mózgu i ośrodkowego układu nerwowego. Nie od teraz wiadomo, że dieta ma fundamentalny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, a więc i mózgu, tym bardziej, że nasz mózg, stanowiąc zaledwie około 2% masy ciała, zużywa do 25% energii, a jeszcze więcej u dzieci.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe, w tym oczywiście Omega 3, są niezbędne dla mózgu, między innymi dla utrzymania prawidłowej sprawności intelektualnej, takiej jak pamięć i koncentracja. Ma to szczególne znaczenie dla rozwoju młodzieńczego układu nerwowego, w życiu płodowym czy w dzieciństwie.
Rodzaj diety i obecność w niej wielonienasyconych kwasów tłuszczowych wpływa nie tylko na sprawność intelektualną, ale także na nasz nastrój i stan umysłu, a nawet na potencjalne stany depresyjne. Okazuje się, że kwasy te działają specyficznie na określone obszary mózgu, aktywując je lub hamując.
Dieta zawierająca NNKT przyczynia się do powstania dopaminy i serotoniny, tzw. Hormonów szczęścia, poprawiając nastrój i redukując negatywne emocje. Spowalnia również demencję u osób starszych i zmniejsza ryzyko demencji. Ma też hamować rozwój choroby Alzheimera.
Odkryj najlepszy na rynku suplement diety poprawiający pracę mózgu i redukujący stres: Brain Actives
Kwasy Omega 3 – źródła
Nie bez powodu zawsze mówiono nam, że powinniśmy jeść więcej ryb, dla dobra naszego zdrowia fizycznego i psychicznego. To prawda, ale ze względu na postępujące zanieczyszczenie środowiska jest prawdą, że ryby powinny być spożywane, ale duże ilości lepiej zastępować produktami roślinnymi, zwłaszcza pochodzącymi z upraw ekologicznych. Pożądane kwasy Omega 3 znajdują się między innymi w następujących produktach spożywczych:
- owoce morza, owoce morza,
- olej i siemię lniane,
- Oliwa z oliwek,
- wątroba, oleje rybne,
- pestki dyni i słonecznika,
- Kostka do gry,
- olej sojowy, rzepakowy, słonecznikowy, z pestek winogron, sezamowy i kukurydziany,
- brokuły,
- szpinak,
- tofu,
- chlorella i spirulina.
Fakty sprawdzone Ewelina Wójcik | Masz pytania? Skontaktuj się z autorem.
Komentarze |0|